VİETNAM: BİR HAYAL DAHA GERÇEK OLDU

Asya’ daki ilk durağımız geçen yıl Bali olmuştu ve bir sonraki seyahatimizi de yine Güneydoğu Asya’ ya yapmak hep aklımızın bir köşesinde duruyordu. İki haftalık bir süremiz ve üç seçeneğimiz vardı: Tayland, Filipinler ve Vietnam & Kamboçya. Bu kez de nispeten zor bir rotayı aradan çıkarmaya karar verdik ve seçimimiz Vietnam & Kamboçya rotası oldu. Aslında gönlümüzden geçen iki haftanın tamamını Vietnam’ a ayırmak olsa da Kamboçya’ nın sembolü Angkor Wat ikimizin de bucket list’ inde tüm ihtişamıyla göz kırptığından tapınaklar kenti Siem Reap’ i de programa eklemeden edemedik.

VİETNAM’ A NE ZAMAN GİDİLİR ?

Diğer Güneydoğu Asya ülkeleri gibi Vietnam da tropik iklim kuşağında ve iki mevsim yaşıyor: kuru ve yağışlı mevsim. Bizdeki kış mevsimi yani Aralık – Ocak – Şubat aylarında kuru, yaz mevsimi yani Haziran – Temmuz – Ağustos aylarında ise yağışlı mevsim yaşanıyor.

Aradaki aylar geçiş ayları ve yılın her ayı dağlık kuzey sektör ile diğer bölgeler arasında muazzam sıcaklık farkları var. Ülkenin güneyini ve merkezini gezmek için yağışlı Haziran-Temmuz-Ağustos ayları dışındaki aylar tercih edilebilir. Ancak Sapa bölgesi kuru sezonun Ocak-Şubat-Mart aylarında oldukça soğuk olacağından, yağışlı sezonun hemen arkasından gelen daha ılıman Eylül-Aralık ayları arasında keşfedilebilir.

Biz seyahatimizi Şubat ayında gerçekleştirdik ve sadece iki gün yağış ile karşılaştık. Sıcaklık kuzeyde bulunduğumuz süre boyunca 20, güneyde ise 30 derece civarında idi.

VİETNAM NEREDE ?

Ülke sınırları güneyden kuzeye ince ve uzun bir yılan gibi kıvrılıyor. Doğudan batıya mesafeler ortalama 250 kilometre iken güneyden kuzeye en uzun mesafe yaklaşık 2500 kilometre. Ülke kuzeyde Çin, batıda Laos ve Kamboçya ile komşu. Güneyde Tayland Körfezi doğuda ise Güney Çin Denizi Vietnam’ ı çevreliyor. Ülkemiz ile aradaki saat farkı 4 (doğuda olduğundan bizden ileride). Aktarmasız uçuş ile başkent Hanoi’ e gitmek 10 saat kadar sürüyor.  

VİETNAM’ A NASIL GİDİLİR ? UÇAK BİLETİ VE VİZE KONUSU

Türk Hava Yolları’ nın başkent Hanoi ve ülkenin en büyük şehri Ho Chi Minh City, eski adı ile Saigon’ a direk uçuşları mevcut ancak bu seçenek biraz maliyetli. Biz yine Qatar Airways’ in kampanyasını bekleyip Danang şehrine gidiş dönüş biletlerimizi Doha aktarmalı kişibaşı 2900 tl’ e satın aldık.
Bali yazımızda da belirttiğimiz gibi Doha Hamad Havalimanı derli toplu, şık bir tesis ve ücretsiz internet de mevcut. Gidişte bekleme süremizi yine B koridorunda bulunan aile bölümünün arkasındaki şezlong koltuklarda Qatar Airways transfer bankolarından aldığımız battaniyelere sarılıp uyuyarak geçirdik.

Qatar Airways ile dört uçuşumuzu da geniş gövde (çift koridorlu) uçaklarla yaptık. Uçakların eğlence sistemi hem kullanışlı hem de güncel film, dizi ve müziklerle dolu. İstanbul Doha uçuşu 4 saat civarı sürüyor ve bir öğün yemek ikramı oluyor. Doha Danang uçuşları ise 7-8 saat arası sürdü ve iki öğün yemek servis edildi. Yalnız uzun uçuşlarda daha önce 1 saat olan ücretsiz internet kullanımını 100 mb ile sınırlamışlar ki bu hiç iyi olmamış (:

Vize konusuna gelince: Bordo Pasaport sahipleri vizeye tabi iken Yeşil Pasaportlular 90 güne kadar vizeden muaf. Bizim yeşil pasaportumuz olduğundan bu aşamayı pas geçtik ama çoğu ülkeye kapıda vize uygulayan Vietnam ne yazık ki Türk Vatandaşlarına vize vermek için C-1 denen Onay Mektubunu yani yerel bir şahıs yada kuruluştan alınacak bir davetiyeyi zorunlu kılıyor. Bu da gezginlerimizi tur şirketlerine yönlendiriyor mecburen.

İnternette yaptığım araştırmalarda tur firması çözümüne alternatif olarak iki seçenekten bahsediliyor: İlki vizeyi Kamboçya yada Tayland gibi ülkelerin Vietnam Büyükelçiliklerinden almak ki reddedilenler de olmuş, yani riskli bir seçenek. İkincisi ise “Gezgin Çobanlar” ın bloglarında bahsettiği Vietnam merkezli bir Türk firmasının vize hizmeti. Vietnamrehberi.com sitesinde detaylı bilgi mevcut. Vietnamlı bir tur firması yerine buradan Türkçe, daha ucuza ve mecburen istemediğiniz bir tur programına dahil olmadan işlerinizi halledebilirsiniz.

VİETNAM’ DA ULAŞIM

Yukarıda da bahsettiğim gibi ülkenin kuzeyden güneye mesafesi 2500 km olunca ulaşım konusu hem zaman hem de maliyet olarak problem teşkil ediyor. Biz uçak, Sleeper Bus ve tren kullanarak tüm seçenekleri tecrübe ettik. Sözde düşük bütçeli havayollarının uçuk bavul ücretleri yüzünden uçak yolculuklarımızı Vietnam Airlines ile yaptık. Kişi başı pek de ucuz olmayan fiyatlar şöyle:

Hue – Hanoi: 175₺ (35$)
Hanoi – Siem Reap: 600₺ (115$)
Siem Reap – HCMC: 700₺ (130$)

Ho Chi Minh City (HCMC) yani Saigon’ dan Danang’ a ise trenle geçtik. Baolau uygulamasından satın aldığımız SE2 numaralı trenin 4 kişilik kabindeki yataklı biletlerimize kişi başı 250₺ (48$) ödedik.

Son olarak Sleeper Bus. Kısa Hoi An – Hue yolculuğumuzu Sinh Tourist firmasının yataklı otobüsleri ile kişi başı 25₺’ e (5$)yaptık. Bu coğrafyada trafik gerçekten sıkıntılı, o yüzden ne kadar hesaplı olsa da karayolu kullanırken iki kere düşünmek lazım. Hız limitleri, takip mesafesi, sollama kuralları hak getire. Üzerine eski araçlar, kötü yollar ve asabi şoförler de eklenince mesele ürkütücü bir hal alıyor. Biz 4 saat süren seyahatimizde bir sıkıntı yaşamadık zira Sinh Tourist´ i, tercih edilebilecek firmalardan olduğunu öğrendiğimiz için, seçmiştik. 15 – 20 saati bulan yolculuklar düşünüldüğünde yatak olayı güzel fikir. Yatakları bir şezlong gibi düşünebilirsiniz, şezlongun sırt kısmınının arkasında kalan boşluk bir sonraki yolcunun ayağını uzattığı bölüm oluyor. Sıkıntı ayak kokusu ve çanta koyacak bir alan olmaması (: Uzun boylular en arkadaki beşli sıranın 2 ve 4. yataklarını seçerek ayaklarını boşluğa uzatabilirler.

Yataklı otobüs tercih edenlerin çokça kullandığı “açık bilet” mevzuu var bir de. Belirlenen rotaya göre güneyden kuzeye yada tersi istikamette tüm popüler destinasyonlara bu biletle yolculuk yapılabiliyor. Bir ay boyunca istenilen şehirde istenilen kadar konaklanıp, bir gün öncesinden rezervasyon yapmak şartı ile dilenen tarihte bir sonraki noktaya geçilebiliyor.

VİETNAM’ DA PARA BİRİMİ VE DÖVİZ BÜROLARI

Vietnam para birimi Vietnam Dongu (VND).1$ 23000 VND’ e karşılık geliyor (Şubat 2019′ da 1₺ = 4300VND). Bizdeki gibi döviz büroları yok, genelde turizm acentaları bu işi yapıyor. Vietnam’ ın hiçbir yerinde USD bozdurmakta sıkıntı yaşanacağını zannetmiyorum hatta ziyaret ettiğimiz tüm şehirlerde Euro bozduranlara da şahit oldum. Biz bakkal, kuyumcu, tur şirketi demedik; kim Dolara 23000 Dong veriyorsa bozdurduk ve sıkıntı yaşamadık (:

Vietnam’ da kredi kartı kullanımı giderek yaygınlaşmakta. Tüm otellerde kredi kartı geçerli olmakla birlikte konaklama harcamalarında %3 komisyon zorunlu. Ülkenin yerel kahve zinciri Highlands, Starbucks kafeler yada elit restoranlarda kredi kartı kullanabilirsiniz ancak yerel kafe ve restoranlar ile sokak yemekleri için bolca nakte ihtiyacınız olacak. Bu arada ülkede kart harcamalarının VND olarak çekilmesi kuralı var yani alışverişinizin kartınıza Dolar yada Euro olarak yansıması söz konusu değil.

VİETNAM KÜLTÜRÜ, DİN VE İNSANLAR

Vietnam’ da yakın zamana kadar büyük ızdıraplar çekmiş, önce Fransız sömürüsü ardından da 20 yıl süren savaşın altında ezilmiş, şimdi de sadece sözde kalan bir kominizmin yarattığı büyük eşitsizliğe rağmen ayakta kalmaya çalışan yorgun insanlar göreceksiniz.

Her ne kadar Vietnamlıların mütevazı ve sıcak kanlı insanlar olduğunu bilsek de özellikle büyük şehirlerde turizm sektöründe çalışanların son derece umursamaz ve kaba olduklarını söylemeden edemeyeceğim. Bu yüzden örneğin Halong Körfezine yada Mekong Deltasına tur satın alırken gezinin içeriğine, süresine, otelden otele transfer şartlarına ve ne ödediğinize mutlaka dikkat edin; satın aldığınız turun broşürünü ve faturasını mutlaka yanınıza alın. Sokaktaki yaşlı teyzeden, pazarlardaki çocuk satıcılara kadar istisnasız herkesin fiyatları 10 katından söyleyip bir şansını deneyeceğinden de şüpheniz olmasın. Pazarda 20K edecek bir ejder meyvesine 300K istendiğine şahit olduk desem durumu özetlemiş olurum sanırım.

Örneğin Bali’ de Hinduizm’ in izlerini günlük hayatın her aşamasında görmek mümkünken Vietnam’ da böyle bir şeyden bahsedebilmek söz konusu değil. Dinleri, uzun yıllar Fransız sömürgesine maruz kalmış olmaktan ötürü Katolizm izleri de taşıyan bir çeşit Budizm olarak tanımlanabilir.

VİETNAM MUTFAĞI

Vietnam ve mutfak denince akla hemen sokak yemekleri geliyor. Ülkenin sokak yemekleri için dünyanın en iyisi diyen kaynak çok. Yakınlarda kendi hayatına son vererek tüm gezginleri üzen Anthony Bourdain, Vietnam’ ın bu konudaki şöhretini daha da artırmış. 2016 yılında o zamanın başkanı Obama’ nın da bir bölümüne dahil olduğu yemek turunda Vietnam’ ın sokak yemekleri konusunda dünyanın en iyilerinden olduğunu ilan etmiş.

Gelelim yemeklere:

Listenin ilk sırasında tabi ki “Pho” yani noodle çorbası var. Sakın bu çorbanın İspanya’ nın sangriası gibi yerliler değil ama turistler arasında popüler bir lezzet olduğunu düşünmeyin, aksine yemek Vietnamlıların olmazsa olmazı. Yeşillikler ve anlatılmaz yaşanır “fasulye filizi” ile servis ediliyor.

İkinci sıra Vietnam’ da tanıştığımız tüm turistlerin favorisi ve kurtarıcısı “Banh Mi” yani Vietnam usulü sandviç. Özel sosu ve yeşillikleri ile etlisi, tavuklusu her yerde ama bizim favorimiz “Banh Mi Trung Op La” yani yumurtalı, etli sandviç oldu.

İsmail’ in favorisi ise “Bo Kho”, bize göre Vietnam usulü yahniydi. Noodle çorbasının ince dilimlenmiş biftek yerine haşlanmış kalın lokum et ile yapılanı.

“Bo La Lot” yani köfte sarması yine bizim damak tadımıza çok uygun bir yemek. Betel denen bir çeşit karabiber ağacı yaprağına sarılan köfteler diye anlatabilirim sanırım.

Tatlılardan favorimiz ise kendi yaprağına sarılı olarak kızartılan muzun üzerine hindistan cevizi pudingi ve rendesi, son olarak da fındık eklenip servis edilen “Chuoi Nep Nuong”.

Bunların dışında krepin Vietnam versiyonu “Banh Xeo”, tavuklu pilav “Com Ga”, pirinç hamuruna sarılı çiğ börek “Goi Cuon”, çöp şiş yani “Nem Nuong Xa”,  kıtır pirinç yufkası sandviçi “Banh Trang Nuong” ve en sevdiğimiz fast food olmayı başaran “Banh Trang Tron” (buzdolabı poşetinde servis edilen baharatlı bir karışım) denediğimiz ve tavsiye edebileceğimiz diğer Vietnam yemekleri oldu.