
UÇUŞLARDA YAŞANAN AKSAKLIKLARDA HAKLARIMIZ NELER ?
Hepimiz sıkça yolculuk yapıyoruz; hatta yetmiyor, üzerine daha da sık yolculuk yapmak için elimizden geleni ardımıza koymuyoruz değil mi ? Yurt içi seyahatlerimizin büyük bir kısmını, yurt dışı gezilerimizin ise neredeyse tamamını hava yolu ile yapıyoruz. Her ne kadar havacılık endüstrisi çok keskin kurallarla yönetilen, iyi denetlenen ve dünya üzerinde en nizami işleyen sitemlerden olsa da işin doğası gereği aksaklılar olmuyor değil. Bunlardan en sık karşılaşılanı uçuş iptali ve uzun rötar. Peki bu durumlarda haklarımız neler ? Konu Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce düzenlenen bir yönetmelikle açıklanmış. Yönetmeliğin tamamı şu linkte.
Öncelikle şunu belirteyim: Yolcu haklarını içerir Türkçe ve İngilizce bir bildirimin check-in işlemi esnasında, okunaklı bir şekilde yolcular tarafından açıkça görülebilmesinin sağlanması hava yolu şirketlerinin bir yükümlülüğü.

HAVA YOLU RÖTARI ABARTTI, HAKLARIM NELER ?
Daha sık karşılaşıldığından önce rötarlardan başlayalım.
1. Tüm yurt içi uçuşlarınız ile kısa (1500 kilometreden az) yurtdışı uçularınızda 2 saat veya üzeri gecikme,
2. Orta mesafe (1500-3500 kilometre arası) uçuşlarınız için 3 saat veya üzeri gecikme,
3. Uzun (3500 kilometreden fazla) uçuşlarınız için 4 saat veya üzeri gecikme yaşanması durumunda aşağıdaki haklar doğuyor:
· İki ila üç saat arası gecikmelerde, makul ölçüde sıcak ve soğuk içecekler,
· Üç ila beş saat arası gecikmelerde sıcak ve soğuk içecekler ile günün zamanına göre kahvaltı veya yemek.
· Beş saat ve üzeri gecikmelerde sıcak ve soğuk içecekler ile günün zamanına göre kahvaltı veya yemek, ilave sıcak ve soğuk içecekler ile ilave hafif ara yemeği. Bu durumda aynı zamanda iade hakkı ile yolculuğun başlangıç noktasına ücretsiz transfer hakkı doğar.
· Bir veya daha fazla gece konaklamanın gerekli hale geldiği durumlarda veya yolcu için ilave bir konaklamanın gerekli hale geldiği durumlarda, otelde veya uygun bir konaklama tesisinde konaklama. Havaalanı ve konaklama yeri (otel veya benzeri) arasındaki ulaşım.
· Ayrıca ücretsiz olarak, süre kısıtlaması olmaksızın, iki telefon görüşmesi, faks mesajı veya e-posta hizmeti.

YOK ARTIK ! TÜM UÇUŞU İPTAL ETMİŞLER, HAKLARIM NELER ?
Peki, havaalanına gittiniz ve uçuşunuzun iptal edildiğini öğrendiniz. Bu durumda da haliyle iade ve başlangıç noktasına transfer, güzergah yada bilet değişikliği hakkınız oluşuyor. Eğer gideceğiniz şehirdeki başka bir havaalanına inerseniz, alternatif havaalanından rezervasyonun yapılmış olduğu havaalanına veya kabul edeceğiniz başka yakın bir varış noktasına transferinize ait masrafı da havayolu işletmesi karşılamak zorunda. Peki ya tazminat hakkı ?
1. Planlanan hareket zamanından en az iki hafta öncesinde iptalden haberdar edilmediyseniz,
2. Planlanan hareket zamanından iki hafta ila yedi gün öncesinde iptalden haberdar edilmezseniz ve size, planlanan hareket saatinden en fazla iki saat önce kalkış yada planlı varış saatinden en fazla dört saat sonra varışa imkan veren güzergah değişikliği teklif edilmez ise,
3. Planlanan hareket saatinden yedi günden kısa zaman öncesinde iptalden haberdar edilmezseniz ve size, planlanan hareket saatinden en fazla bir saat önce kalkış yada planlı varış saatinden en fazla iki saat sonra varışa olanak veren güzergah değişikliği teklif edilmez ise aşağıdaki oranlarda tazminat hakkınız doğar:
· Tazminat iç hat uçuşlar için 100 Euro,
· Yurt dışı uçuşlar içinse mesafenin kısa, orta ve uzun olmasına göre 250, 400 ve 600 Euro.
· Varış saati gecikmeniz; kısa uçuş için 2 saat, orta uçuş için 3 saat, uzun uçuş içinse 4 saati aşmayacak şekilde güzergah değişikliği ayarlanırsa tazminat yarıya düşer.
Ancak hava yolu işletmesi, tüm tedbirleri almasına rağmen iptale olağanüstü hallerin neden olduğunu kanıtlayabildiği takdirde tazminat ödemekle yükümlü olmaz. Bu duruma en güzel örnek meteorolojik şartlar nedeniyle meydanların uçuşa kapatılması. Dikkat! Kötü hava şartlarında tedbir olarak hava yolunun uçuşu iptal etmesi demiyorum, bu tazminat hakkını bitirmez.

BAŞINIZA DAHA NE GELEBİLİR Kİ ? Bİ’ DE ŞUNLAR VAR:
- Herşey yolunda gitti ve uçuşa başladınız ancak pilotlar meteoroloji nedeniyle farklı bir şehire inmek zorunda kaldılar. Bu durumda havayolu şirketi tarafından varış yerinize en kısa sürede ve mümkün olan ulaşım olanaklarını kullanmak suretiyle ulaştırılmanız zorunlu.
- Havayolu fazladan bilet satmış ve sizi uçağa almıyor. Böyle bir şey olabilir mi ? Evet, böyle bir hakları var ne yazık ki! Bu durumda havayolu şirketi önce rezervasyonundan feragat edecek gönüllüler bulmak için duyuru yapar; gönüllülere, geri ödeme ve güzergah değişikli gibi alternatiflerle yardımcı olur. Gönüllü çıkmadığı takdirde havayolu şirketi sizi uçağa kabul etmeyebilir. İradeniz dışında uçuşa kabul edilmemeniz durumunda, havayolu şirketi yukarda anlattığım tazminat, geri ödeme, güzergah değişikliği, konaklama ve ikram hizmetleri yükümlülüklerinden hangisi doğarsa yerine getirmekle yükümlü olur.
Örnek Olay:
Yurt içi uçuşunuz var ve bir gün önceden uçuşun iptal olduğuna dair mail veya SMS aldınız. Kesintisiz iade yada uçuş değişikliği (yeni uçuş, daha ucuzsa fark size iade edilir / daha pahalıysa sizden ekstra ücret alınmaz) haklarınız zaten var. Uçuşa 7 günden daha kısa zaman kaldığı için her halukarda 100€ tazminat hakkınız da doğar. Hava yolu kendiliğinden hesabınıza yatırmıyor tabi ücreti. Yapmanız gereken resmi siteye girip “geri bildirim” doldurarak yada müşteri hizmetlerini arayarak tazminat talebinde bulunmak. Bu işlemler için PNR ve bilet numarası gibi bilgilere ihtiyacınız olacağını hatırlatırım.
Biraz karmaşık olduğunu biliyorum ama inanın bu elimden geldiğince sadeleştirdiğim hali (: Umarım bundan sonra başınıza böyle bir durum geldiğinde aklınızın ucuna Duygu böyle bir şey yazmıştı diye gelir. Diğer tavsiye yazılarım için şuraya tık tık lütfen.

