ADANA: BİR ÇANTA VE ANILAR KOYULDUM YOLA, AKDENİZ MERHABA!

Yollarbenimumudum seyahati sever ama gastro – seyahati daha da çok sever (: İtalya’ ya düşkünlüğümüz ondandır mesela. Gaziantep yada Hatay gibi “01 Adana” da hem yurt olduğu medeniyetlerin görülesi izleri, hem de adıyla özdeşleşmiş ve benzeri olmayan orijinal lezzetleri ile gezginlerin gözüne, gönlüne ve midesine hitap edebilen özel kentlerimizden. Arap, Güneydoğu Anadolu, Akdeniz kültür ve mutfağının muhteşem bir harmanlamasına ev sahipliği yapıyor şehir.

Kebaba adını vermiş bu kent, kadim Kilikya’ nın yani Çukurova’ nın da gözbebeği. Pamuğun başkenti, pamuk gibi ve samimi Akdeniz insanlarının da memleketi. Ha, evet! Bir de şu gazetelerin 3. sayfalarının başrol oyuncusu olma durumu var ama o bu yazının konusu değil hiç (: Bu yazının konusu; caddeleri turunç ağaçları ile kaplı, her mekanından lezzet fışkıran, 3000 yıllık güzeller güzeli bir Akdeniz şehri. 

Bu arada Adana seyahatinizi Nisan ayında planlarsanız her yıl düzenlenen Portakal Çiçeği Festivali’ ne katılarak konserler, söyleşiler; dans gösterileri, tiyatro oyunları, yarışmalar ve daha bir sürü performansı takip edebilirsiniz.

ADANA’ DA NEREDE KALINIR?

Adana ülkemizin 6. büyük şehri. Büyükşehire bağlı 5 merkez ilçe mevcut. Eski Adana’ nın tarihi sokaklarını yürüyerek gezebilmek için Seyhan ilçesinde yada aracınız varsa şehrin modern yüzü Çukurova’ da bir otel seçebilirsiniz. Şehirde Hilton, Sheraton, Wyndham, Divan gibi lüks zincir otellerin şubeleri mevcut. Manzara isteyenler Çukurova ilçesinde Seyhan Baraj Gölü’ ne bakan otelleri tercih edebilirler. Daha ekonomik konaklama ayarlayanlarsa öğretmen evi, polis evi, Karayolları yada DSİ misafirhanesi gibi alternatifleri değerlendirebilirler.

ADANA’ DA NEREDE, NE YENİR?

Öz Asmaaltı Kebap

Binası değil ama işletme şekli oldukça salaş olan mekan 5 Ocak Meydanı’ nda, Küçük Saat kulesine 150 m mesafede. Adana’ da ilk yemek yediğimiz yer olduğundan biz kebap yedik ancak güveç ve iskenderi de methediliyor. Tam da Adana’ da görmek istediğimiz gibi kebabın yancısı bol: Humus, soğan salatası, yeşillik, mevsim salatası, muhammara, ve yoğurt yemeğin yanında ikram. Üzerine kadayıf tatlınız da müesseseden, daha ne olsun (: Adana porsiyon 25₺.

Kifidis Büyüksaat Kebapçısı

Öz Asmaaltı ne kadar salaş bir işletmeyse Büyüksaat Kebapçısı da bir o kadar şık ve nezih. Ancak burası şehir merkezinin 8 km batısındaki Şakirpaşa sanayi sitesinde. Yemeklerin yanında mevsim salata, gavurdağı, yeşil salata, yağlı pide, yoğurt,  muhammara ve karamelize soğan ikram ediliyor. Adana kebabının yanı sıra sucuk ve “yağlı kara” denilen bir çeşit kuzu şiş tavsiye olunur. Adana porsiyon 28₺.

Ceyhan Ocakbaşı

Adana’ dan ocakbaşı konseptli bir mekana uğramadan dönecek kadar acemi değiliz , merak etmeyin (: Alparslan Türkeş Bulvarındaki restoranın ortamı, konumu ve dıştan görünüşü ile tam bir tezat oluşturuyor. Eksiksiz bir meyhane ambiansı, müdavim müşteriler, hoş sohbet garsonlar, ocağın başında işinin ehli aşçılar ve her türlü sakadatından, pirzolasına; sucuğundan, Adanasına; kaz başından, ciğerine özenle seçilmiş ve marine edilmiş etler sizi bekliyor.  Adana porsiyon 25₺, kaz başı 38₺.

Ciğerci Memet Usta

Adana kebabının Kazancılar Çarşısında doğduğunu ve şehrin en iyi kebapçılarının bu çarşıda bulunan esnaf lokantalarında yetiştiğinden yukarıda bahsetmiştim. Memet Usta da çarşının marka olmuş kebapçılarından. Adana, sakadat ve elbette ciğer şiş yemek için yolunuzu bu aile işletmesine düşürmelisiniz mutlaka. Bazen şık mekanlarda, gurme restoranlarda almadığınız keyfi, tatmadığınız lezzetleri küçük işletmelerin salaş ortamlarında, minik mutfaklarında bulursunuz ya; Ciğerci Memet Usta da onlardan. Mekan çarşının ara sokaklarından birinde, Büyük Saat’ e sadece 100 m uzaklıkta.  Adana ve uykuluk da var. Fiyatlar büyük restoranlarla aynı, ciğer porsiyon 25₺.

Levent Börek

Gözünüzün önünde şöyle bir sahne canlandırın: Pizza reklamı.. Oyuncu kutuyu açar, bir dilim pizzayı alır ve akışkan, yoğun mozarella peyniri süner de süner. Oysa aynı pizzayı siz sipariş ettiğinizde gelen arkadaş, televizyonda gördüğünüzün yakınlarına bile uğramamıştır hiç. Açıkçası Levent Börek için de benzer beklentilere sahiptim. Sonuçta tüm ülkede şubeleri olan bir markadan bahsediyoruz. Fakat bugüne kadar dışarda yediklerim arasında (yani anne börekleri haricinde (: ) yediğim en güzel börek Levent Börek’ inkilerdi. Yüreğir sanayisindeki mekan Ciğerci Memet gibi daha çok bir ara sokak işletmesi. Kaldırımdaki taburelerde hizmet veriliyor. Tepsiden yağlı kağıda aktarılıp, hooop masaya gönderiliyor lokumlar. Peynirli, kıymalı ve pastırmalı çeşitleri mevcut. Peynirli börek porsiyonu yanlış hatırlamıyorsam 10₺ idi. Otopark sıkıntı olabilir, etrafta birkaç tur atmaya hazırlıklı olun.

Pizzaria di Mozza

Sokakları turunç ağaçları ile kaplı Gazipaşa’ daki mekan İtalyan tarzı dekorasyonu ile çok şık ve sevimli. Pizzalar; hamurundan, malzeme ve soslarına kadar başarılı. Etli, tavuklu, deniz mahsüllü, peynirli ve sebzeli versiyonlar var. Fiyatlar 40₺ civarı. Şarap servisi de var.

Kazım Büfe

Adanaya özgü bir marka ve lezzet daha. Mekanın alamet-i farikası muzlu süt. İtiraf ediyorum, gitmeden ben de “Ne muzlu sütü kardeşim, gerek yok oraya gitmeye” gibi talihsiz açıklamalarda bulunmuş olabilirim (: Peki buradakinin dünyadaki diğer milk shakelerden farkı ne? Vallahi, ben de bilmiyorum ama çok güzel! (: Muzlu süt sipariş ettiğinizde bir büyük, bir de küçük bardak alıyorsunuz. O neden? Onu da bilmiyorum (: Kazım Büfe’ yi kahvaltı için düşünebilirsiniz. Tost çeşitleri ve yengen de yapıyorlar. Büfenin önünde, turunç ağaçlarının altındaki kaldırımlarda bulunan bistro masalarda kahvaltınızı ayakta yapabilirsiniz. Muzlu süt (1 büyük, 1 küçük) 10₺, kaşarlı tost 7₺, yengen 10₺.

Doğan Kaymaklı Kadayıf

Et, hamur işi ve tatlı. Bu şehirde hepsi bir arada ve biz yiyiciler için bu durum çok büyük bir tehlike arz ediyor (: Fıstıklı kadayıf, üzerinde dondurma şeklindeki soğuk kaymak ile servis ediliyor. Tatlı esinlikle çok başarılı. 1 porsiyon fıstıklı kadayıf,  yanında 2 çay ile 20₺. Biz Gazipaşa’ daki şubede yedik bu arada.

Federal Coffee

Tatlılarımızı da yedik; üzerine gerçekten güzel bir mekanda, gerçekten güzel bir kahveden daha güzel ne olabilir ki? Türkiye-Avusturalya melezi Sam Çeviköz’ ün Nişantaşı’ ndaki Federal’ inde de kahve içmiştik ama Adana’ daki mekan çok daha şık ve gösterişli. Kahveler de beklendiği üzere çok başarılı.

Maki

Uğur Mumcu Bulvarı’ ndaki bistro pub gece sosyalleşmek isteyenler için güzel bir alternatif. Mekanın bahçesi çok popüler, yer bulmak zor olabilir. Mekan şık, dekorasyon özenle seçilmiş. Çalışanlar sıcakkanlı ve  ilgili. Müzik seçimlerini ve ses seviyesini beğendik, malum bazen gürültüden konuşmak mümkün olmayabiliyor kimi bistro mekanlarda.  Son olarak kokteyllerin lezzetini ve sunumunu başarılı bulduğumuzu da belirtelim..

La Noche

La Noche de Turgut Özal Bulvarı’ nda. Akşam dışarı çıktığında sohbet etmek isteyenler Maki’ ye, eller havaya canlı müzik dinlemek isteyenler ise doğru La Noche’ ye (:

ADANA’ DA GEZİLECEK YERLER

Tarihi Kazancılar Çarşısı ve Büyük Saat Kulesi

Kazancılık, bakırcılık, kalaycılık, ahşap işlemeleri ve kapkacak imalatı gibi işler tüm Anadolu’da olduğu gibi Adana’da da dönemin gözde mesleklerindenmiş ve zanaatkarlar şehrin tam göbeğinde, Kazancılar Çarşısı adı verilen bölgede toplanmış. Ayrıca Adana kebabının da bu çarşıda doğduğu, şehrin en iyi kebapçılarının çarşıda bulunan esnaf lokantalarında yetiştiği söyleniyor. Ben şehirlerin tarihi merkezlerini, otantik bölgelerini daha çok seviyorum. Bu yüzden Kazancılar Çarşısı şehrin keşfetmekten en çok keyif aldığım noktalarından biri oldu.

1881 yılında Vali Ziya Paşa tarafından yapımına başlanmış ve 1882 yılında Vali Abidin Paşa tarafından tamamlatılan Büyük Saat Kulesi sanırım şehrin en önemli sembolü. Tabi aynı zamanda Kadıköy’ deki boğa heykeli yada Konak’ daki saat kulesi gibi yol tariflerinin olmazsa olmaz nirengisi ve randevuların popüler buluşma noktası (: Kesme taştan yapılan Büyük Saat, 32 metrelik uzunluğu ile Osmanlı Dönemi saat kulelerinin de en uzunu aynı zamanda.

Ulu Cami

Birazdan anlatacağım medrese gibi Ramazanoğlu Külliyesi’ nin bir parçası olan Ulu Cami, 1998 yılında Sabancı Merkez Camisi hizmete açılana kadar Adana’nın en büyük camisiymiş. Selçuklu, Memluklu ve Osmanlılar Dönemlerine ait mimari karakterleri üzerinde toplayan eserin üç ayrı kitabesinden, ilk defa 1513 yılında Ramazanoğlu Halil Bey tarafından inşasına başlandığı, 1541 yılında oğlu Piri Mehmet Paşa tarafından bitirilerek ibadete açıldığı anlaşılmaktaymış. Bölgenin özellikle yaz aylarındaki sıcaklığı dikkate alınarak avlunun bir kısmı ahşap örtü sistemi ile kapatılarak büyük bir son cemaat yeri haline getirilmiş. Caminin  duvarları siyah – beyaz mermer taşlarla kaplı. Batı ve doğuda birer kapısı bulunuyor. Batı kapısı üzerinde iki yılan kabartması olan bir kubbe ve bir kitabe mevcutken, Doğu kapısının ve minberinin üstünde de birer kitabe daha bulunuyor. Mabet, aynı zamanda 16. yüzyıldan kalma çinileri ile meşhur.

Ramazanoğlu Medresesi

Ulu Cami’ nin yanı başında bulunan medrese dışarıdan oldukça sade görünse de avlusuna girdiğiniz anda göze çarpan kesme taş mimarisi, Ulu Cami’ dekine benzer siyah – beyaz mermer detayları, bahçeye çok yakışan şadırvanı ve harikulade peyzajı ile etkileyici bir atmosfere sahip. Solda genişçe bir dersane ve çokça odacıktan oluşan medresenin avlusunda bir çay bahçesi mevcut. Şanlıurfa gibi Adana’ da da mekanlar Seylan Çayı (nam-ı diğer kaçak çay) kullanıyorlar. Şans eseri yakaladığımız kış güneşinde bahçenin görüntüsü bir hayli etkileyiciydi ve içtiğimiz çaylardan büyük keyif aldık gerçekten (:

Yağ Cami

Burası aslında Fransız Aziz Saint Jacque adına yaptırılmış, bir Haçlı Kilisesi iken; 1501 yılında Ramazanoğlu Halil Bey tarafından camiye çevrilmiş. Camii, sade bir mimari yapıya sahip. Yağ Camisinin girişinde bulunan görkemli kapı gerçekten anıtsal. Erzurum’ da Çifte Minareli Medrese ve Yakutiye Medresesi’ nde; , Sivas’ da Gök Medrese ve Çifte Minareli Medrese’ de, Konya’ da Sırçalı Medrese, İnce Minareli Medrese ve Karatay Medresesi’ nde de harikulade örneklerini gördüğümüz ve Türk Mimarisi’ nde “Taç Kapı” adı verilen bu yapılar kelimenin tam anlamıyla göz alıcı. Kapının üzerinde bir sıra hat sanatıyla işlenmiş kitabesi var.

Kapıdan girdiğinizde karşınızda ibadethane kısmı, buranın sağında ve solunda ise medresede çeşitli amaçlarla kullanılmış odacıklar bulunuyor. Şu anda abdesthane olarak kullanılan alan yıllarca toprak altında kalmış ve yöre halkı bu bölmeyi serinliğinden yararlandıkları bir kiler olarak kullanmış. Bir rivayete göre cami adını bu bölmede saklanan yağlardan, başka bir rivayete göre ise bir zamanlar önünde kurulan yağ pazarından almış.

Adana Sinema Müzesi

Adana Sinema Müzesi 23 Eylül 2011 tarihinde, 18. Altın Koza Film Festivali etkinlikleri sırasında açılmış. Atatürk Evi’nin hemen yanında ve Arkeoloji Müzesi’ne 5 dk yürüyüş mesafesinde bulunan müze binası, restore edilmiş bir eski Adana evi. Adana Büyükşehir Belediyesi tarafından açılan müzede Adanalı Yeşilçam sanatçılarının fotoğrafları, kişisel eşyaları, çeşitli eserleri ve heykelleri sergileniyor.

Müzenin zemin katı film afişleri için ayrılmış. Posterdeki en az bir isim (yönetmen, oyuncu, senarist vb.) mutlaka Adanalı. Birinci katta; Yılmaz Güney’in fotoğraflarını, film afişlerini ve eşyalarını gösteren bir oda bulunuyor. Yine Şener Şen için de ayrı bir oda hazırlanmış. Ayrıca Yılmaz Güney, Şener Şen, Orhan Kemal ve ressam Abidin Dino’ nun heykelleri var. Ali Şen, Orhan Kemal, Muzaffer İzgü, Ali Özgentürk, Orhan Duru, Aytaç Arman, Bilal İnci, Meral Zeren, Menderes Samancılar, Nurhan Tekerek, Mahmut Hekimoğlu, Müslüm Gürses, Ferdi Tayfur, Kıvanç Tatlıtuğ ve daha bir çok Adanalı sanatçıya ait görsel müzede sizi bekliyor. Giriş ücretsiz, müze haftanın her günü açık.

Atatürk Evi Müzesi

Atatürk Adana’ya tam dokuz kez gelmiş ve 5 ayrı konutta konaklamış. Bunlardan ikinci ve üçüncü gelişlerinde (16 Mart 1923 ve 17 Ocak 1925) kaldığı tarihi Tepebağ Konağı (Suphi Paşa Konağı olarak biliniyor); zamanın Kolordu Komutanı Bedrettin Demirel’in girişimleri ve Adanalıların desteğiyle kamulaştırılıp, restore edilmiş ve 1981 yılında müze olarak hizmete açılmış. Müzede Atatürk’ün Adana seyahatlerini anlatan fotoğraflar, Kuvayı Milliye dönemine ait eşyalar, etnoğrafik ürünler, döneme ait gazete arşivleri sergileniyor. Ayrıca Hatay’ın kurtuluşunu anlatan özel bir oda mevcut. Giriş ücretsiz, pazartesi günleri müze kapalı.

Seyhan Baraj Gölü ve Çevresi

Gölün bulunduğu Çukurova ilçesi şehrin modern ve hareketli kısmı aslında. Özellikle Turgut Özal Bulvarında bulunan apartmanların altındaki mekanlar gece yarısına kadar büyük rağbet görüyor. Baraj gölünün çevresinde ve etrafında da pek çok deniz ürünleri ve et restoranı, kafe, meyhane ve çay bahçesi mevcut. Ayrıca Adana’ ya özgü bici bici ve karsambaç tatlılarını satan seyyarlar da bu bölgede yoğunlaşmış durumdalar. Sahil, yürüyüş yapmak için de tercih ediliyor. Ayrıca gölün ortasında bulunan Sevgi Adası’ na botlarla gezi düzenlenebiliyor.

Varda Köprüsü

2012 yapımı James Bond – Skyfall filminin başlangıç sahnesi: Adana’ da başlayan kovalamaca trene, vagonaların içinden de trenin üzerine sıçrıyor. Tam köprünün üzerinde James Bond vuruluyor ve 100 metre yükseklikten nehre düşüyor. İzleyenler sahneyi hatırlamışlardır, izlemek isteyenler içinse kısa videonun linkini şuraya bırakalım. Bu sahne bizim yolumuzu da şehrin 60 km (1sa 15 dk) batısındaki Varda Köprüsüne düşürdü işte (: Osmanlı Hükümdarı 2. Abdülhamit ile Alman İmparatoru Kaiser Wilhem tarafından imzalanan sözleşme ile İstanbul-Bağdat-Hicaz demiryolu hattını tamamlamak üzere 1907-1912 yıllarında inşa edilmiş yapı. Bu nedenle adı Alman Köprüsü olarak da anılıyor.

99 metre yüksekliğinde ve 172 metre uzunluğundaki köprü, derin bir vadinin iki yakasını birbirine bağlıyor. Köprüyü görsel açıdan bu kadar özel kılan özelliklerinden biri de virajlı bir yapıya sahip olması. Adının nerden geldiğine dair çeşitli rivayetler var. Adanalıların en çok anlattığı hikaye; aşağıya malzeme indiren el makarasını yönlendiren işçilerin “Var daha !” talimatını çokça duyup anlamını soran Almanların durumu komik bulup, bu ismi verdiği (:

Köprüye Adana Gar’ ından kalkan ve Konya’ ya giden Toros Ekspresi’ ne binip, Hacıkırı İstasyonu’ nda inerek de gidebilirsiniz. Yolculuk 1 sa 15 dk sürüyor. Tam bilet 9₺. İndikten sonra da 10 dakikalık bir yürüyüş sizi bekliyor.

Kapıkaya Kanyonu

Her seyahatimizde olduğu gibi Adana’ da da yürüyüş severler için bir rotamız var elbette (: Varda Köprüsü’ ne 2 km uzaklıktaki Kapıkaya Kanyonu’ nu  Adana’ya 72 kilometre, Karaisalı ilçe merkezine 5 kilometre mesafede. Kanyondan, Seyhan Nehri’ nin batı kolu olan Çakıt Deresi akıyor. 200 m yükseklite ve 20 kilometre uzunluğundaki kanyonun, 7 kilometresi yürüyüş yolu olarak düzenlenmiş durumda. Bölgede bitkisel çeşitlilik de oldukça fazla; çınar ağaçları, meşe, kızıl çam, zakkum ve erguvanlar en çok görülen bitki türleri.